Thứ Năm, 12 tháng 3, 2020

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 161


Trung Hiếu Nghĩa Hiệp
“Video 33”

Lục vân Tiên và các tướng lãnh nhất là Hớn Minh và Vương Tử Trực đã lập được chiến công hiển hách, đánh bại đội quân xâm lăng cướp biển tinh nhuệ có tên Cốt Đột biết dùng tà thuật sai ma khiến quỷ, nhưng cũng bị đại nguyên soái Lục vân Tiên chém rụng đầu. Nhà vua và quần thần lớn bé đều rất cảm kích thán phục. Vua ra chiếu chỉ bình Oa đại cáo cho khắp thiên hạ biết, và cho quân cấm vệ hộ tống quan trạng về quê hương vinh quy bái tổ. Vì khi đỗ trạng nguyên Lục vân Tiên phải cầm quân ra trận, không có điều kiện trở lại quê nhà.


“Khải hoàn ca vi vu gió thổi
Thành Tràng An công tội phân minh
Thong dong tính chuyện ân tình
Trạng Nguyên xa giá triều đình chuẩn y

Mang binh phù quân kỳ võ phục
Hớn Minh cùng Tử Trực chỉnh tề
Có quân hộ vệ rước về
Nguyệt Nga trở lại sơn khê chập chùng”

Bùi Kiệm cũng được Lục vân Tiên cho mời đến để dự vào việc xét xử định tội Trịnh Hâm. Lục vân Tiên vẫn chưa biết chuyện hắn có ý định cưỡng ép cả vợ mình? Bùi Kiệm xin Lục vân Tiên nể tình bạn học cũ mà tha tội chết cho Trịnh Hâm.

“Riêng Bùi Kiệm thẹn thùng nán lại
Trịnh Hâm miền biên ải lần sang
Cam tâm khuyển mã xin hàng
Chèo thuyền bị sóng Hàn Giang nhấn chìm”

Vợ chồng Lục vân Tiên cùng các tướng thân cận qua cả miền Ô Sào để cảm ơn bà lão và cũng chính là mẫu thân của Tiểu Đồng ngày xưa.

“Qua Ô sào để tìm bà lão
Tấm lòng thành quần áo bạc vàng
Cửa nhà vườn tược khang khang
Cắt người hầu hạ xóm làng bình an”

Riêng Tiểu Đồng vẫn nghĩ là Lục vân Tiên đã chết, thời gian thấm thoát trôi đi cũng khoảng là 6 đến 7 năm kể từ ngày hai cậu cháu ra kinh ứng thi lần đầu chứ không phải gần 3 năm như cụ Nguyễn Đình Chiểu viết. Tôi nghĩ cụ bị mù nên không thể đọc lại bản văn chữ Nôm? Có thể khi sáng tác Truyện Lục Vân Tiên cụ viết theo dòng kẻ có thước làm cữ, hay đọc miệng cho người khác viết? Hay ý cụ là Tiểu Đồng coi phần mộ gần 3 năm, và mấy năm sau đi xin nhiều người quyên góp tiền bạc để mang hài cốt về thăm quê nhà? Nên trong thơ song thất lục bát tôi không ghi rõ số năm cụ thể coi giữ phần mộ Lục vân Tiên mà chỉ viết chung chung là nhiều năm.

“Tiểu đồng trước giữ mộ phần
Ngày qua tháng lại đã gần ba năm
Của đi khuyến giáo mấy năm
Tính đem hài cốt về thăm quê nhà?”

Nghĩa tử là nghĩa tận hiếm có người trung thành như người đày tớ này với chủ. Nhưng  sự thực Lục vân Tiên đã đối xử với Tiểu Đồng bằng tình cậu cháu trong nhà, rồi một sự tình cờ là khi Lục vân Tiên lập chay đàn gọi hồn Tiểu Đồng thì hai cậu cháu lại nhận ra nhau. Đoạn này giống như trong Truyện Kiều của cụ Nguyễn Du khi hai anh em nhà Kim Trọng và Vương Quan cùng cha mẹ lập đàn chay gọi hồn nàng Kiều thì tình cờ sư Giác Duyên tới.

“Tiểu đồng giữ mộ phần dòng dã
Đã nhiều năm bia đá rêu phong
Đại đề quyên giáo hằng mong
Tính mang hài cốt theo dòng Hàn Giang

Thuyền chẳng có lang thang bờ bụi
Rồi một hôm thui thủi ven sông
Bốn bề quân sĩ chật đông
Đàn chay văn tế tiểu đồng hỡi ơi!

Cố chen chân tới coi cho rõ
Mới giật mình ông đó Vân Tiên
Vinh quy bái tổ trạng nguyên
Lâm môn song hỉ đợi thuyền qua sông

Vội chạy tới bên đường quỳ lạy
Lục Vân Tiên thấy vậy gạn gùng
Giờ lâu thày tớ trùng phùng
Buồm căng gió lộng chập chùng Hàn Giang”

Lại kể đến mụ Quỳnh Trang và con gái  từ khi bị Vương Tử Trực mắng cho vì tội loạn luân lăng loàn. Võ Công tức hộc máu ra chết không kịp ngáp, mụ Quỳnh Trang nổi điên lên phóng hỏa đốt luôn nhà mình... Nên cả hai mẹ con phải vào hang đá ở. Khi nghe thấy tiếng loa báo có đoàn xe quan trạng đi qua, nên mụ hối hả lôi con gái ra chặn đường.

“Trong hang tối Quỳnh Trang nghe tiếng
Quan trạng nguyên thăm viếng quê nhà
Vội vàng lôi con gái ra
Bôi son trát phấn lợt là màu da

Lục Vân Tiên nhận ra tuồng cũ
Giận sôi lên quát mụ yêu tinh
Một nhà họ Võ bạc tình
Dồn ta vào chỗ tử sinh cùng đường

Trong hang núi Thương tòng ảm đạm
Mắt mù loà thê thảm đá vôi
Chuột dơi muỗi vắt tanh hôi
Hổ gầm khỉ chạy than ôi đoạn trường

Nay lại dám cản đường quan lớn
Hai mẹ con táo tợn đến đây
Mãi Thần xưa bát nước đầy
Làm sao vớt được mặt dày thế sao?”

Mãi Thần ngày xưa nhà nghèo phải đốn củi nuôi vợ, lại chăm lo đèn sách dùi mài kinh sử đợi ngày thi đỗ ra làm quan. Vợ chán nản bỏ đi lấy người khác, rồi khi Mãi Thần thi đỗ làm quan to thì vợ lại vác mặt trở về. Mãi Thần đổ bát nước xuống đất bảo rằng: “Nếu dùng hai bàn tay vốc được nước bỏ vào bát đầy như cũ sẽ nối lại tình xưa”. Người vợ thẹn quá thắt cổ tự tử.

“Kiều Nguyệt Nga sai cho túi bạc
Dặn tiểu đồng lính gác hẳn hoi
Chiều tà xa ngựa tơi nơi
Ngư tiều đền đáp vàng mười dăm cân

Kiều Nguyệt Nga sai quân tìm lão
Người làm vườn đức báo ân xưa
Có nhà ngăn gió che mưa
Đủ tiền trang trải muối dưa trọn đời

Bởi tạo hóa trêu ngươi thế đó
Hai mẹ con nhà Võ Thể Loan
Sinh ra là giống lăng loàn
Gà đồng mèo mả mưu toan lọc lừa

Về tới hang cũng vừa sẩm tối
Cọp từ đâu lao tới tha đi
Côn trùng thảo mục chim di
Nắm xương hài cốt đen xì hồn ma

Tới Đông Thành phủ nha mừng rỡ
Lục ông xây dinh thự trong làng
Ai hay sáu lễ sẵn sàng
Quan viên hai họ cưới nàng Nguyệt Nga

Nhà họ Lục gần xa khét tiếng
Quan đầu triều thăm viếng thường xuyên
Bao đời con cháu trạng nguyên
Kinh bang tế thế võ biền kém ai?”

Đoạn này cũng hao hao giống Truyện Kiều đền ơn trả oán phân minh. Nhưng trong Truyện Lục Vân Tiên và Trung Hiếu Nghĩa Hiệp cả cụ Nguyễn Đình Chiểu và tôi đều viết rất nhẹ nhàng không để Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga vấy máu. Cả hai là những con người nhân bản trung hậu giàu lòng vị tha.

7.1.2020 Lu Hà



Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét