Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 151

Trung Hiếu Nghĩa Hiệp

“ Video 22“

Song thất lục bát là thể thơ độc đáo của dân tộc, một viên đá kim cương bị thời gian bụi phủ lu mờ, bị lãng quên thất lạc trong dân gian vì không có người chuyên tâm đào sâu nghiên cứu nó, phát triển nó một cách có hệ thống bài bản. Người Việt mình vốn dĩ háo danh tham lam, chỉ mong mình được nổi tiếng dù chỉ một phút lóe lên huy hoàng rồi vụt tắt cũng mãn nguyện lắm rồi. Nhiều người không hiểu gì về thơ, cả đời không làm nổi một bài thơ cũng viết bình luận, khen chê thơ thiên hạ theo cảm tính, theo cái ngu dốt riêng của mình. Tôi nói thẳng xin đừng tự ái mà giận tôi giống như khi bàn về võ học thì ít ra anh phải hiểu về võ học như trung bình tấn, kim kê độc lập, vịnh xuân quyền, thiên long bát bộ, trảo mã tấn v.v… là gì thì mới nên bàn về võ học. Họ giống như 5 anh mù nói chuyện huyên thuyên về con voi. Anh thứ nhất sờ trúng cái chân thì bảo con voi giống cái cột nhà. Anh thứ hai sờ trúng cái đầu thì bảo con voi giống như tảng đá. Anh thứ ba sờ trúng cái đuôi thì bảo con voi giống con trăn. Anh thứ tư sờ trúng cái của quý của con voi đực thì bảo con voi giống cái chày giã gạo. Anh thứ năm sờ trúng chỗ của quý của con voi cái thì bảo con voi giống cái hang đá mọc rêu ẩm ướt, đút lọt cả hai bàn tay vào mà không sợ bị kẹt vào trong. Tôi đã nhấn mạnh đặc điểm thơ song thất lục bát là để ngâm; cái hay là bởi các vần trắc liên kết với nhau xâu chuỗi theo một nguyên tắc lô rich. Nên nghệ sĩ rất dễ mệt phải dùng nhiều hơi thở, vì vậy phải tùy cơ mà ứng biến không nhất thiết cứ phải theo mãi một làn điệu mà phải luôn biến hóa lúc ngâm, lúc đọc, lúc sa mạc hát sẩm, lúc vọng cổ v.v...Giống như nhân vật Châu bá Thông trong tiểu thuyết kiếm hiệp của Kim Dung.

Châu Bá Thông còn gọi là Chu bá Thông là một nhân vật có thật sống vào cuối thời Bắc Tống, có ảnh hưởng trong việc sáng lập Toàn Chân giáo. Nhiều người biết ông như là một nhân vật trong tiểu thuyết võ hiệp của Kim Dung với ngoại hiệu Lão Ngoan Đồng

Châu Bá Thông sinh thời rất ngưỡng vọng Vương Trùng Dương. Bấy giờ, Vương đang vân du truyền đạo khắp nơi, đã thu nhận Khưu Xứ Cơ, Đàm Xứ Đoan, Mã Ngọc, Vương Xứ Nhất và Hách Đại Thông làm môn đệ. Mãi đến khoảng tháng 4 năm 1169, Vương cùng các đồ đệ mới trở về Ninh Hải. Chu Bá Thông khi đó đã mời Vương Trùng Dương tới nơi cư trú của mình, có tên là "Kim Liên Đường" để đàm đạo. Tại đây, vợ của Mã Ngọc là Tôn Bất Nhị xuất gia theo Toàn Chân giáo. Tháng 8 năm đó, Vương thành lập Tam giáo Kim Liên hội, một chi nhánh của Toàn Chân giáo, đặt dưới sự trợ giúp của Chu Bá Thông. Sau đó, Vương tiếp tục đến huyện Phúc Sơn truyền đạo, thu nạp Lưu Xứ Huyền.

Sau khi Vương Trùng Dương mất, Vương Trùng Dương giao bộ Cửu Âm Chân Kinh cho sư đệ Chu Bá Thông cất giữ. Chu Bá Thông trên đường đi giấu bí kíp gặp vợ chồng Hoàng Dược Sư, bằng trí nhớ tuyệt vời của vợ, Hoàng lão tà nhanh chóng có được nội dung cuốn Cửu Âm Chân kinh. Tuy nhiên kinh thư sau đó bị hai đồ đệ ăn trộm, vợ Đông Tà do cố sức nhớ lại kinh thư nên chết ngay sau khi sinh Hoàng Dung. Châu Bá Thông biết mình bị lừa bèn tìm đến đảo đào hoa để cướp lại Cửu Âm Chân Kinh. Không may bị lạc vào Đào hoa trận và bị Hoàng Dược nhốt ông trên đảo Đào Hoa 15 năm.

Châu Bá Thông ở trên đảo, nhàn rỗi vô sự, sáng tạo ra tuyệt học Không Minh quyền và Song thủ hỗ bác nguyên tắc cơ bản như tay trái luyện vẽ vòng tròn, tay phải vẽ hình vuông. Bằng cách này một lúc hai tay Châu bá Thông đánh luôn cả hai thế võ khác nhau.

Mười lăm năm sau, Hoàng Dung vô tình phát hiện ra nơi giam giữ Châu Bá Thông, thấy ông tính tình trẻ con nên thường đến chơi với ông. Hoàng Dược Sư biết chuyện nổi giận mắng con gái thậm tệ. Hoàng Dung giận cha bỏ đi, từ đó quen biết Quách Tĩnh. Ý tôi muốn khuyên nghệ sĩ Thu Hà có thể học Châu Bá Thông mà khi diễn ngâm lúc thì ngâm lúc thì đọc uyển chuyển khi mô tả tình tiết truyện thơ Trung Hiếu Nghĩa Hiêp của tôi. Thơ tôi làm như cái cần câu, Thu Hà diễn ngâm như cái mồi câu cá móc vào lưỡi câu. Nhờ đó mới bắt được con cá lớn là những bài bình giảng để tặng đời.

”Tranh khéo vẽ tuyệt vời như tượng

Hình nổi lên thật giống Vân Tiên

Truyền thần nghệ thuật tự nhiên

Nàng càng rầu rĩ sầu miên thương hoài

Mới sáng dậy nét ngài u uất

Kiều thái khanh lật đật khuyên can

Ngẫm trong bốn bể dâu ngàn

Xích thằng dang dở cung đàn đứt dây

Kiều Nguyệt Nga lẻ bầy loan phượng

Trống cầm canh hoài tưởng thấy chàng

Nửa đêm thức giấc mơ màng

Canh  năm gà gáy bẽ bàng chiêm bao“

Sức mạnh của tình yêu thật là mãnh liệt mà nàng Kiều nguyệt Nga giống như phu nhân cuả Hoàng lão tà đã dùng trí nhớ chép ra cửu âm chân kinh vậy, chỉ cần đọc một lượt là thuộc ngay không sai một chữ, còn nàng Kiều nguyệt Nga thì vẽ ra chân dung chàng Lục vân Tiên. Trong khi đó Thái sư đương triều lại cho người mang đồ sính lễ đến để dặm hỏi Kiều Nguyệt Nga cho con nuôi của mình là tên Trịnh Hâm kẻ thù không đợi trời chung của Lục vân Tiên.

“Thương con gái liễu đào khuê các

Giọt mưa sa phó thác cho ai

Thái Sư cũng muốn an bài

Cho người mối lái ngày mai tới nhà

Làm sui gia Nguyệt Nga ướm hỏi

Lễ cầu hôn khiêng tới sảnh đường

Trinh Hâm đạo mạo phi thường

Cử nhân thao lược chịu nhường chi ai

Kiều Nguyệt Nga thở dài tê tái

Cầu xin cha trả lại sính nghi

Đền nghì phận liễu nữ nhi

Mới mười sáu tuổi thầm thì trúc mai“

Thái sư mượn uy danh thiên tử mượn thế đứng đầu văn võ bá quan trong triều, dưới một người trên vạn người tưởng dễ dàng mối lái Kiều nguyệt Nga cho con trai mình, nhưng bị cha con Kiều Công cự tuyệt thẳng thừng mà đem lòng oán hận mà tâu xin nhà vua tiến cống Nguyệt Nga cho giặc Qua Oa tức là vương quốc đảo Nhật bản.

“Thái Sư kia cậy oai thiên tử

Giận sôi lên tiến cử Nguyệt Nga

Đưa sang triều cống Qua Oa

Tấn phong hoàng hậu thái hòa dân an

Đã bấy lâu mưu toan ỉ giốc

Miền thùy dương thảm khốc điêu linh

Chắc rằng giặc sẽ lui binh

Sở vương nghe tấu thuận tình nghe theo

Chiếu sắc phong một lèo đã tới

Dinh Đông Thành đứng đợi Thái Khanh

Kiệu hoa gấp rút cho nhanh

Hai mươi tháng chín xuất hành khẩn trương“

Cuộc đời nàng Kiều nguyệt Nga tưởng cũng bất hạnh như nàng Chiêu Quân phải đi cống Hồ tức Mông Cổ. Muốn hiểu Chiêu Quân là ai? Xin đọc 2 bài thơ sau của tôi:

Nỗi Lòng Nàng Chiêu Quân

“Hắc thủy mênh mông chở nỗi sầu

Ngọn đèn tê tái suốt canh thâu

Sông ơi có chảy về quê mẹ

Mang hạt châu sa  kẻ cống Hồ

Trọn kiếp hồng nhan tuỉ má đào

Căm tên hoạ sĩ nỡ sai ngoa

Mặt hoa da phấn bôi ra mực

Trích lệ khoé ruồi số sát phu....

Xé mảnh luạ đào cắn máu thơ

Đôi dòng trăng trối gửi ngàn thu

Nhạn kia đem cánh hoa tiên ấy

Trở lại thành đô dâng Hán Vua

Chiếc bách lênh đênh nặng oán hờn

Quan san Hồ-Hán gió mưa tuôn

Quặn lòng thiếu nữ trôi dòng lệ

Một chút hồn trinh trả thế trần

Văng vẳng đàn khuya dưới bóng trăng

Nhặt khoan vần vũ kéo năm cung

Chim kêu cá lội buồn ngơ ngẩn

Thương kẻ xa hương một nỗi lòng

Nhớ buổi tiễn đưa vua đích thân

Dắt tay bịn rịn giữa quân thần

Ví cho sơ ý gây ra cảnh

Tình đã tan rồi ôi Hán Nguyên

Một bước chân đi ván đóng thuyền

Cạn dòng lá thắm mối tơ duyên

Truyện xưa nhắc lại đầy ai oán

Dương quý Phi tàn hận Lộc sơn....

Kẻ ấy gian thông với giặc Hồ

Vẽ tranh bán chuá hại đời hoa

Vì ai mắc bẫy Mao diên Thọ

Nên nguyện sông này rửa nhuốc nhơ

Năm tháng trải qua bao nắng mưa

Thương người con gái thác năm xưa

Thuyền qua kẻ lại nhìn thương bến

Văng vẳng còn nghe một giọng sầu

Đã mấy ngàn thu đoạn thế trần

Xót người thục nữ thắm môi son

Trăng sao soi tỏ cùng sông nuí

Lữ khách trên thuyền nhớ cố nhân“

2008 Lu Hà

“Thuyền hải tặc đại dương sóng vỗ

Chiêu Quân xưa Diên Thọ họa đồ

Gập ghềnh vó ngựa cống hồ

Hạnh Nguyên lưu lạc bơ vơ xứ người

Hai nàng phải chân trời góc biển

Vì quốc gia dâng hiến cứu cha

Bây giờ lại đến lượt ta

Nguyện cùng ống quyển thuận đà quyên sinh

Lão thái sư ép mình quá đáng

Thương cha già cay đắng bề tôi

Phiên nhung đất ấy xa xôi

Tấm thân bồ liễu nổi trôi bến nào?

Như lửa đốt dạ bào ruột thắt

Suốt canh chầy lay lắt ngọn đèn

Lại càng nhớ Lục Vân Tiên

Nại Hà thăm thẳm hoàng tuyền gọi nhau“

Thương Khóc Nàng Chiêu Quân

Chiêu Quân! Ơi hỡi Chiêu Quân!

Nghìn thu biền biệt trần gian tủi hờn

Dặm trường non nước Kinh môn

Minh Phi quê quán vẫn còn sầu tang

Yến anh nấm cỏ ngỡ ngàng

Trăng lên gót ngọc đài trang dịu dàng

Mạch sầu ai oán dở dang

Tiếng Hồ khúc nhạc bẽ bàng người ơi!

Chiêu Quân nàng đã đi rồi

Hôm nay có kẻ đứng ngồi tơ vương

Hồn kêu nức nở đau thương

Giữa làn mây trắng cánh hồng hạc bay

Phôi pha bức họa còn đây

Càng nhìn càng ngắm mà say vẻ tình

Tỳ bà thánh thót cô mình

Sen vàng bảng lảng biên đình trúc xinh

Chúc hoa mộng ước xập xình

Nghê thường vũ điệu bóng hình của ai

Lu Hà lạc lối thiên thai

Nụ hôn dàn dụa canh dài lệ chan!

26.5.2014 Lu Hà

Nàng Kiều nguyệt Nga bị lão tặc gian thần cấu kết với quân cướp biển hải tặc Qua Oa mà muốn tống khứ nàng đi nhanh cho khuất mắt để trả thù việc cự hôn với con nuôi hắn, nên nàng đã nhảy xuống biển tự vẫn. Muốn biết thật sự Kiều nguyệt Nga sống hay chết xin nghe video 23 sẽ rõ.

1.1.2020 Lu Hà