Bài Thơ Tình Dang Dở
Thơ Mai Hoài Thu
Mai Hoài Thu viết bài
thơ này vào ngày 18.4.2003 tại San Jose, khi cô nàng tuổi đời còn rất trẻ. Chắc
hẳn là nhớ một anh chàng nào đó còn ở Việt Nam hay chỉ là một một cảm xúc bất
chợt, một quá khứ dĩ vãng xa xăm về một mối tình dang dở vì một hoàn cảnh nào
đó nào mà phải chia ly và hai người vẫn còn nhớ đến nhau?
Đây là thể thơ tự do,
cũng giống như Hữu Loan viết bài Màu Tím Hoa Sim tuyệt hay bằng thể thơ tự do.
Theo tôi thơ tự do chỉ nên viết vào những hoàn cảnh cực kỳ đặc biệt như bố chết,
mẹ chết, vợ con chết hay những mối tình dở dang quá bi thảm thì viết thơ mới
hay. Còn làm thơ vẫn phải theo một nguyên tắc gieo vần, tôn trọng những quy phạm
cuả luật bằng trắc thì mới gọi là thơ. Làm thơ tất nhiên phải khổ luyện chứ
không thể dễ dãi như mấy thày cai thơ ở ban tuyên huấn trung ương đảng được.
Như tôi đã nói Hữu
Loan cả đời chỉ có bài Màu Tím Hoa Sim là cực hay, còn những bài khác chỉ đạt ở
mức trung bình, ta có thể cho là không đến nỗi dở.Tại sao lại có hiện tượng kỳ
lạ như vậy? Hữu Loan có phải là một thiên tài làm thơ không? Theo tôi Hữu Loan
không phải là một thiên tài. Nếu ai đó vì quá hâm mộ Hữu Loan với bài Màu Tím
Hoa Sim thì đừng có giận tôi nhé. Nhưng Tản Đà, Hồ Dzech, Nguyễn Bính, Hàn Mạc
Tử thì tôi cho là thiên tài. Hữu Loan chỉ có một người thích làm thơ và có người
vợ chết đuối trên sông, tình cảm quá thương tâm vì mới cưới nhau chưa đầy một
tháng thì nàng đã vĩnh biệt cuộc đời khi búi tóc chưa đầy nắm tay, khi hai người
anh ở chiến trường Đông Bắc nhận tin em gái chết trước tin em đi lấy chồng....
Với một hoàn cảnh bi thương, cực điểm như vậy đã ám ảnh Hữu Loan suốt cả một chặng
đường hành quân và chàng cứ thui thủi khóc một mình mà viết ra từng đoạn, từng
đoạn.... Chứng tỏ nước mắt và sự đau khổ đã đưa linh hồn Hữu Loan siêu thăng đến
cực điểm và Hữu Loan may mắn lạc vào cảnh giới cuả thơ bằng thơ bằng thứ ngôn
ngữ rất bình dân nhà quê; nhưng cũng đủ làm tan nát trái tim người đọc.
Thiên tài làm thơ thì
không bao giờ viết như vậy, thường là xuất khẩu thành thơ, ứng biến lanh lợi
nhanh như chảo chớp không chỉ thơ mà cả việc đời phản ứng cũng nhanh. Chứ ai đó
đừng cho nhà thơ là lờ đờ, lúc nào cũng mơ mơ màng màng ở trên cung trăng đâu.
Tất nhiên cũng có người luôn mơ màng nhưng không phải là nhà thơ.
" Em viết cho
anh
bài thơ tình viễn xứ,
Chiều vào xuân
Em cứ ngỡ muà
Đông."
Đúng vậy cô nàng thi
sĩ trẻ này ở San Jose thì là viễn xứ rồi. Chắc là mới định cư đây? Cuộc sống mới
chỉ bắt đầu với hoàn cảnh mới, môi trường mới thì nàng đã nhớ chàng đến nẫu ruột,
nẫu gan mất đi cả cảm giác về thời gian. Chiều vào xuân em cứ ngỡ muà Đông, muà
xuân ấm áp cho thiên hạ nhưng lòng nàng lại lạnh lẽo băng giá vô cùng. Cũng có
thể San Jose lúc này vẫn có tuyết rơi, mưa ngâu, gió muà ...Dù sao chăng nưã
thì nàng cũng vì nỗi nhớ mà mất đi cảm giác về không gian và thời gian. Không
thèm xem lịch, nhìn đồng hồ... Tâm hồn nàng chao đảo xao động về một nỗi sầu
mênh mang. Tất nhiên nàng không khóc nức nở như Hữu Loan, vì chàng vẫn còn sống,
hay chàng ra đi về thế giới bên kia từ lâu rồi? Nên suốt cả bài thơ lúc thì là
một nỗi buồn man mát không oán trách giận hờn, lúc thì sùi sụt, xót xa...
Tâm trạng cuả Mai
Hoài Thu nhớ nhung quê hương và người tình ở Việt Nam tôi đã ghi nhận lại bằng
bài thơ hoạ lại ( Nỗi Lòng Thiếu Phụ). Xin trích ra đây hai đoạn:
"...Nếu phải kiếp
này chẳng được nhau
Nợ tình sương đọng lệ
ngàn thu
Trăng treo đầu ngõ buồn
không tỏ
Thiếu phụ năm canh
khóc tủi sầu
Cũng bởi sinh ra chẳng
gặp thời
Quê hương rời bỏ lệ từng
rơi!
Tha hương đất khách
tìm nơi chốn
Ngọn sóng bạc đầu dạt
biển khơi…."
Và đây chúng ta hãy
nghe tiếp lòng nàng còn thổn thức những gì?
" Cơn gió rít
Thổi vào tim lạnh buốt,
Giọt nắng hồng
Rớt nhẹ xuống hồn
đau..."
Chắc thời tiết lúc
này, như Thu đã nói là mới vào Xuân; nhưng muà Đông vẫn chưa chết hẳn, muà đông
vẫn còn thoi thóp, giãy chết với những cơn gió rít thổi xoáy vào trái tim Thu.
Nó đau và buốt lắm chứ như trăm ngàn mũi kim châm đâm vào trái tim run rẩy cuả
nàng vào những năm tháng đầu ở nơi đất khách quê người. Không những thế lại còn
những giọt nắng hồng hiếm hoi cuả cuối muà Đông đầu muà Xuân không được Thu ngưả
mặt lên trời hân hoan đón nhận, mà nàng lại hững hờ để cho rớt nhẹ xuống linh hồn
bơ vơ thơ thẩn cuả mình..
" Đêm xuân qua
trở giấc đón anh về
Ôm gối mộng tìm về nỗi
nhớ."
Trong giấc mộng nàng
đã tìm gặp lại người thương, trở giấc đón anh về? Đọc đến đây ta bàng hoàng tự
hỏi: Người yêu cuả nàng còn sống hay đã lià bỏ trần gian từ lâu rồi? Tại sao lại
có một mối tình dang dở tuyệt vọng bi ai như vậy? Phải chăng chàng là một hồn
ma chập chờn trong giấc ngủ cuả nàng...? Và cứ ngày qua tháng lại nàng chỉ còn
chờ màn đêm buông phủ để tìm gặp lại chàng " Bao giấc mơ, em vẫn trông chờ..."
" Uống mật ngọt
hương men tình say đắm
Chợt bàng hoàng
Tỉnh giấc với thương
đau!"
Một tình yêu say đắm
bằng trí tưởng tượng cuả hồn thơ đã đạt đến cảnh giới cuả sự siêu thăng. Khi tỉnh
dậy thì hụt hẫng bàng hoàng ngơ ngác với thương đau.Tâm trạng sầu khổ bi ai này
cuả Mai Hoài Thu cững được tôi ghi nhận bằng bài thơ tôi hoạ lại (Nụ Hoa Đầu Đời).
Xin trích dẫn lại mấy đoạn:
"
...Buồn lạnh lẽo trời
cao mây cuốn
Lững lờ trôi vương vấn
bao la
Bỗng thèm hơi thở thiết
tha
Sông hà lạnh ngắt ta
bà khổ đau
Con tim nấc âu sầu thứ
lữ
Rặng núi xưa khuất nẻo
sương mờ…
Nhìn theo chỉ thấy mịt
mù
Quê hương mưa gió thuận
hoà bình an ?
Mộng hoang tưởng sóng
yên biển lặng
Hận trùng dương cay đắng
trời ơi !
Con thuyền vượt biển
xa khơi…
Hồn về tìm lại một thời
yêu thương
Thơm ngát mãi tình nồng
say đắm
Mịn màng làn,da thắm
anh yêu
Giật mình tỉnh mộng
bơ vơ
Đầm đià gối lả bơ phờ
xa xôi
Còn đâu nưã nụ cười
thuở đó
Giưã đêm trăng rỏ lệ
tình sầu
Nụ hôn đọng giọt sương
thu
Lối mòn sỏi đá chân cầu
nỉ non..."
Chúng ta hãy để tâm hồn
mình nhập cảm cùng Thu vào giấc mộng tình trường để thấy tâm hồn Thu xao xác biết
chừng nào?
" Tim rạn vỡ
nát tan từng mảnh vụn
Giọt lệ tình ướt nhuộm
cả màn đêm."
Đọc đến đây chúng ta
tự hỏi: Tại sao nói về tình yêu, đau thương mất mát, tổn thất, buồn bực, căm giận
...những trạng thái tình cảm thì loài người chúng ta cứ mang trái tim ra mà
than vãn trách móc nhỉ ?
Trái tim làm nhiệm vụ
cuả cái bơm cứ co bóp mãi để đẩy máu đi nuôi từng tế bào, sau một vòng tuần
hoàn máu lại trở về tim. Người khoẻ mạnh hồn nhiên thì tim đập bình thường. Khi
hai cơ thể đàn ông đàn bà ép sát lại gần nhau thì trái tim đập thình thịch với
nỗi niềm rung cảm sung sướng ngây ngất. Khi đứng trước quân thù, hay căm giận
ai hừng hực thì trái tim cũng đập mạnh nhưng không phải ngây ngất nưã mà tim
đang sôi sục như cái nồi áp xuất muốn nổ tung muốn phát điên, phát khùng lên
đây...Chức phận cuả tim quả thật thiêng liêng cao quý trân trọng vô cùng và ta
đừng nên để nó sôi sục căm hờn mãi như kiểu căm thù giai cấp cuả người cộng sản
chỉ có hại cho tim, cho tâm hồn và chỉ tổ giảm thọ mà thôi.Tim quả thực hơn hẳn
cái dạ dầy chưá mùi vị khó chịu, hay gan mật toàn vị đắng. Có khi tim còn hơn cả
bộ óc nếu toàn là những mưu mô xảo trá lường gạt mà thôi. Để xứng đáng với trái
tim loài người chúng ta cần có một bộ óc hoàn hảo, biết yêu chiều và bảo vệ
trái tim, biết làm thơ, viết văn, viết nhạc, hội hoạ hay những sáng tạo có ích
cho đời như khoa học kỹ thuật chẳng hạn. chứ đừng có ba ba ruà mê hoặc mãi về một
thứ chủ nghiã vớ vẩn ma quái ở tận đâu đâu...
Trái tim trân trọng
như vậy, chỉ vì đau khổ nhớ nhung mà nàng cảm thấy như rạn vỡ nát tan từng mảnh
vụn, giọt lệ thương cảm vì trái tim tan nát ướt nhuộm cả màn đêm thì thật thê
thảm biết chừng nào...?
" Thân run rẩy
sức hao mòn chống chọi...
Em viết cho anh
bài thơ tình cách biệt
Chốn quê người
buồn vời vợi nhớ
thương."
Một cảm giác thân run
rẩy, trong khi chỉ có một mình thôi chẳng có ai đe doạ về sự sống chết cuả mình
cả. Rồi nưã là sức đã hao mòn chống chọi...Tấm thân bồ liễu cuả nàng phải chịu
đựng quá mức căng thẳng, mất mát, Stress mà còn phải chống chọi với bao nhiêu
thứ bà rằn để mà tồn tại. Chống chọi với đau thương, thời tiết và cả những với
thế giới xung quanh nưã, ai là bạn ai là thù, ai thương mình, ai vô lý ghét bỏ
mình...? Một cảm giác cô đơn chống trải bao la choáng ngợp tâm hồn nàng: Em viết
cho anh bài thơ tình cách biệt, chốn quê người vời vợi nhớ thương. Bài thơ tình
này gửi cho ai đọc đây? Cho người ở thế giới bên kia. ở cõi âm hay bài thơ này
cho chính nàng và cho chúng ta đọc đây...?
" Em vẫn lang
thang
chân bước độc hành
Mòn mỏi tìm anh
trông chờ ngày
tháng..."
Đọc đến đây với một
tâm hồn mẫn cảm thì ai mà chả rơi nước mắt? Nàng vẫn lang thang trong chốn bụi
hồng trần mòn mỏi tìm chàng...? Nếu chàng ở thế giới bên kia thì bao giờ Thu mới
tìm lại được chàng? Hay Thu hy vọng sẽ có một người giống chàng yêu thương Thu
như một mối tình đầu? Thật là bi lụy vô cùng!
"Em kiệt sức
chân không còn đứng vững
Em mỏi mệt bơi
Bơi ngược dòng đời."
Nàng đã kiệt sức ngụp
lặn trong thuyền tình bể ái, trôi nổi trong cõi luân hồi và nàng muốn bơi ngược
dòng đời, bơi ngược thời gian để về với cái thời trẻ trung tóc kết đuôi sam,
búi chưa tròn bó. Tâm trạng này cuả Mai Hoài Thu cũng được tôi ghi nhận lại qua
bài thơ hoạ lại ( Hồn Về ). Xin trích mấy câu để chúng ta cùng tham khảo nghien
cứu về tâm lý con gái hay giới phu nữ nói chung:
"...Âm dương đôi
ngả sương bay
Bờ môi khoé mắt những
ngày xôn xao
Lang thang hồn ở chốn
nao
Mang theo sầu tủi nghẹn
ngào bóng tên
Não nùng gió gọi từng
đêm
Lòng còn thổn thức ưu
phiền quanh năm..."
" Em cố bơi
bơi theo dòng nước
ngược
có lẽ nào
Anh lại buông xuôi?
Bài thơ đã mô tả rất
rõ, biết rằng bợi ngược lại thời gian để sống với nhũng kỷ niệm dĩ vãng. Nhưng
anh là người em yêu, em thương, em nhớ và anh cũng chẳng giúp gì được cho em. Bản
thân anh lúc này có thể chỉ là một âm hồn yếu ớt không biết phiêu bạt ngả nào,
có biết tìm về trần gian để mà đẫu thai không? Tôi nghĩ rất có thể Thu đã viết
bài thơ này cho một người đã ra đi vĩnh viễn từ thế giới bên kia...? Nên nàng mới
hỏi: có lẽ nào anh lại buông xuôi?
" Em viết cho
anh
bài thơ tình dang dở
Nưả cuộc đời vương vấn
xót xa...
Nưả đời sau
Muộn màng nhung nhớ,
Cả cuộc đời,
ôm nỗi nhớ
thươn..."
Bài thơ này đọc lên rất
thương cảm, tôi không thấy sự giận hờn trách móc với người mình yêu, mà chỉ thấy
Thu than vãn nhớ nhung, xót xa, sầu cảm mà thôi. Rất có thể viết cho một người
tình đã khuất bóng tà dương...?
31.1.2011 Lu Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét