Y Đức Hai Họ Mộng Bào
cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 4
*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp
“Mộng Thế
Triền thiết tha cầu khẩn
Tìm hiền nhân quyết dấn thân vô
Nghe thơ khét tiếng cao đồ
Quản chi biển cả giang hồ đó đây
Tài Lý Đỗ chất đầy thuyền lưới
Luật thi đường chẳng vội xưng danh
Mặc cho thiên hạ tranh giành
Văn chương sư phụ đạo hành chân y“
Lý Đỗ ý nói về Lý Thái Bạch và Đỗ Phủ được người đời ca ngợi
là hai bậc thi tiên và thi thánh.
“Bào Tử Phược Đan Kỳ lần tới
Đường gập ghềnh rắc rối éo le
Khỉ ho cò gáy suối khe
Rừng sâu vực thẳm sơn khê dặm trường
Phải nhằm hướng biên cương thảo dã
Aỉ Nhân Khu thác đá giang đầu
Lấy da bao thịt làm bầu
Lạch thông chín nẻo dãi dầu tuyết sương
Mười hai kinh lạc thường ngang dọc
Phủ Dương Quan thần khóc quỷ sầu
Trập trùng đồi cọ nương dâu
Xéo ngang năm tạng qua cầu Âm Đô
Thế sừng sững vách tô tả hữu
Hồ huyết quan thạch lựu trổ hoa
Nước non nguyên khí chan hòa
Xôn xao hồn phách nhạt nhòa máu tươi
Ngôi thần chủ chơi vơi sườn núi
Sửa sang mình cắm cúi bước đi
Thất tình nhục dục thầm thì
Có vườn ngũ vị rầm rì tốt tươi
Suối róc rách như lời du sĩ
Còn lắm nơi huyền bí hiểm nghèo
Mắt làng Lục Tặc dõi theo
Quanh co ngõ ngách giữ đèo Tam Thi
Ong bướm bay rầm rì hoa lá
Cánh nhạn sa đàn cá tung tăng
Xui lòng ái dục lăng nhăng
Lăng loàn cửa mộng Bì nang mơ màng
Hoa mẫu đơn dịu dàng uốn éo
Đón gió xuân vào động Tôn Cân
Thòm thèm chích chọe tranh phần
Bỏ chùa bà vãi tần ngần ngẩn ngơ
Sư hổ mang thẫn thờ đùi chó
Qủy sa tăng dụ dỗ táo thơm
Hai con trống mái bờm xơm
Gà rừng vật lộn cỏ
rơm say mèm
Cây thập ác nhá nhem sáng tối
Aó thụng đen bối rối đi đâu
Nhấp nhô ngọn sóng bạc đầu
Nho sinh hoang dại dãi dầu tuyết sương
Thấy tấm biển hoàng dương ánh sáng
Ánh trăng vàng tỏ rạng Tam Công
Ai hay lạc lối tiên bồng
Họa đồ ba bức chỉ hồng thêu nhung
Ngồi trong miếu lạnh lùng Sư tổ
Hồ linh đan thuốc đỏ hai hoàn
Nghẹn ngào khóe hạnh chứa chan
Bôi da trẻ nhỏ tật tàn mất tiêu“
Cả đoạn thơ thơ theo trường phái tượng trưng mang tính ẩn
dụ tả về hành trình đi tìm nơi học nghề y của Mộng Thế Triền và Bào Tử Phược. Bạn
nào có trí tưởng tượng tốt sẽ dễ dàng tìm thấy thú cảm thụ hưởng.
Y Đức Hai Họ Mộng Bào
cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 5
“Rừng bách thảo phiêu diêu tự tại
Bậc chân nhân chẳng ngại non cao
Thương con lòng mẹ dạt dào
Cao minh y thuật nghẹn ngào chúng sinh
Vậy xin hỏi nhân huynh cho rõ
Người quen kia đã tỏ tận tường
Phược cười trong khách thập phương
Có Châu Đạo Dẫn dặm trường phôi pha
Triền do dự việc nhà bê bối
Đôi ba ngày sẽ tới thăm anh
Chần chừ ánh mắt tinh ranh
Chỉ e Lục Tặc gian manh chặn đường“
Lục tặc ám chỉ bọn lục lâm thảo khấu cướp đường đòi nộp tiền
mãi lộ giống như vợ chồng Thái Viên Tử Trương Thanh và Mẫu Dạ Xoa Tôn Nhị Nương
Tôn Nhị Nương nghĩa là con gái thứ hai của nhà họ Tôn, một
nhân vật hư cấu trong tiểu thuyết Thủy hử. Bà có tên hiệu là Mẫu Dạ Xoa nghĩa là
Dạ xoa cái. Ở Lương Sơn Bạc, Tôn Nhị Nương là đầu lĩnh thứ 103, được sao Địa
Tráng Tinh theo chữ Hán:chiếu mệnh.
Tôn Nhị Nương là một phụ nữ sắc sảo. Bà tinh thông võ thuật,
chân tay khoẻ mạnh, thường ăn mặc diêm dúa, sử dụng nhiều đồ trang sức.
Cha của Tôn Nhị Nương một lần đi qua đồi Thập Tự, gặp
Trương Thanh chặn lại cướp. Ông đánh bại được Trương Thanh, thấy anh chàng
nhanh nhẹn nên đem về dạy võ nghệ, rồi gả con gái cho.
Sau đó, hai vợ chồng mở quán rượu ở đồi Thập Tự. Gặp các
khách thương qua đường bất cẩn, họ đánh thuốc mê, cướp tài sản, xả thịt để bán
như thịt trâu bò, nhồi thịt vào bánh bao. Tôn Nhị Nương trông quán chủ yếu còn
Trương Thanh đi loanh quanh kiếm củi, nghe ngóng tin tức. Khi gặp Võ Tòng,
Trương Thanh và Tôn Nhị Nương đã kết nghĩa huynh đệ và cùng lên Nhị Long Sơn
cùng Lỗ Trí Thâm để tụ nghĩa tại đó.
Sau này, khi đại quân Lương Sơn Bạc đến cứu giúp Tam Sơn (Đào
Hoa Sơn, Bạch Hổ Sơn, Nhị Long Sơn) thì họ đã cùng đầu quân về với Lương Sơn Bạc.
Hậu Thủy Hử có viết: Sau khi nhận chiêu an, ở chiến dịch
đánh Phương Lạp, trong trận hỗn chiến tại huyện Thanh Khê, sào huyệt của Phương
Lạp, Tôn Nhị Nương bị tướng đối phương là Đỗ Vi dùng phi đao giết chết. Cũng có
hai thuyết cho rằng:Tôn Nhị Nương lúc dẫn đạo quân đánh Phương Lạp ở trong rừng,
đã sập bẫy nhưng được chồng hi sinh tính mạng để cứu. Sau đó vì cứu huynh đệ Võ
Tòng khỏi bẫy nên bà hy sinh
Tôn Nhị Nương cùng chồng đổ thuốc mê vào một cái giếng cạnh
một ngôi nhà hoang trên đường Phương Lạp chạy trốn. Tay chân của Phương Lạp bị
mê man hết nhưng y giả vờ bị trúng thuốc mê. Thừa lúc hai vợ chồng Nhị Nương đến
gần đã rút dao đâm chết cả hai.
“Bào Tử Phược cương thường chính trực
Võ nghệ cao mưu chước thâm sâu
Quen nghề chài lưới vó câu
Sá chi mấy đứa đâu trâu mặt bò
Mộng Thế Triền đắn đo chi nữa
Còn ngại ngùng lần lữa làm chi
Cả hai bàn bạc tức thì
Hẹn ngày xuất phát lễ nghi sẵn sàng
Cũng vừa tiết xuân quang náo nức
Mộng Thế Tiền thao thức sầu miên
Buồng trong nghe vợ kêu rên
Sang nhà nhạc mẫu kề bên dặn dò
Đành gửi vợ bạc tiền chu đáo
Đủ vài năm cơm gạo thuốc men
Lang băm chữa chạy ho hen
Qua ngày đoạn tháng phận hèn chờ mong
Tay chống gậy thong dong đường bộ
Cá tôm khô bao bố ngô khoai
Rượu hồ tương gạo đè vai
Quản chi lau lách cỏ gai bùn lầy
Tiết thanh minh canh chầy rệu rã
Ánh trăng vàng phiến đá tả tơi
U yên cảnh cũ trêu ngươi
Trăm hoa đua nở khóc cười dở dang
Mưa tầm tã chói chang nắng cháy
Khách qua đường chẳng thấy có ai
Ngậm ngùi nghĩ chuyện khứ lai
Đông Hoàng xa lắc trúc mai chỉ đường
Cũng có lúc chán chường ngao ngán
Đá chênh vênh suối cạn cúi đầu
Bụi cây oan khuất lạy cầu
Chúng sinh ngắc ngoải dãi dầu muối sương
Lắm bệnh tật thê lương ảo não
Chim líu lo mách bảo dân tình
Mưa sầu gió thảm điêu linh
Băn khoăn tự hỏi lộ trình ải xưa
Bỗng có người cưỡi lừa đi tới
Tiếng ngâm thơ vời vợi thanh tao
Hai người dừng gót thì thào
Đợi chờ sau tính hỏi chào xem sao?“
Đoạn thơ dễ hiểu, xin được miễn bình giảng dài dòng.
8.4.2020
Lu Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét